کارواش اتوماتیک یکی از روش‌های سودمند و سریع برای شستشوی خودرو با حداقل دخالت نیروی انسانی با کیفیت بالا است. مزایا و ویژگی‌های این نوع کارواش را در این مطلب مرور می‌کنیم.
مقدمه
طبیعتاً استفاده طولانی مدت از یک وسیله یا دستگاه، مستلزم نگهداری درست و اصولی از آن است. برای مثال استفاده طولانی مدت و بدون دردسر از وسیله نقلیه‌ای مانند خودرو نیاز به نگهداری و سرویس به‌موقع آن دارد. متأسفانه برخی از مردم گمان می‌کنند نگهداری از یک خودرو صرفاً به تعویض روغن یا فیلترهای آن خلاصه می‌شود در صورتی که تمیز نگه‌داشتن داخل و به‌خصوص بیرون خودرو از واجبات نگهداری یک خودروست.
اگر خودروی شما مدت زیادی کثیف باقی بماند، ذره‌های گرد و خاک و گل وارد رنگ‌دانه‌های رنگ اصلی خودرو و به‌مرور باعث کدر شدن آن می‌شوند. همچنین اگر فضولات پرندگان نیز به مدت طولانی بر روی رنگ خودرو باقی بمانند ممکن است هنگام پاک کردن آن با کنده شدن لایه‌ای از رنگ خودرویتان مواجه شوید. از همه مهم‌تر هیچ کس از نگاه کردن یا استفاده از یک خودرو کثیف لذت نمی‌برد؛ زمانی استفاده از خودرو لذت‌بخش می‌شود که در تمیزترین حالت ممکن باشد.
طبیعتاً همه مردم فرصت و امکان شستشوی خودروی خود را ندارند و ازاین‌رو مجبور به مراجعه به کارواش‌ها می‌شوند. کارواش‌ها به دو دسته اتوماتیک و دستی تقسیم می‌شوند. مصرف زیاد، نیاز به نیروی انسانی فراوان، ازدحام و شلوغی در محیط کارواش و… تنها بخشی از مشکلات کارواش‌های دستی سنتی هستند. به همین دلیل امروزه در بیشتر کشورهای جهان مردم تمایل به استفاده از کارواش‌های اتوماتیک مدرن دارند. جالب است بدانید در فرآیند شستشوی اتوماتیک یک خودرو، تنها ۲۰ درصد از آب مصرفی هدر می‌رود و ۸۰ درصد باقی‌مانده تصفیه و به مدار گردش آب برمی‌گردد.
تاریخچه پیدایش کارواش اتوماتیک
در سال ۱۹۴۰ اولین مرکز شستشوی غیر دستی خودرو در کالیفرنیای آمریکا افتتاح شد. این کارواش تمام اتوماتیک نبود؛ در اصل خودروهایی که وارد این کارواش می‌شدند توسط یک وینچ به سمت جلو کشیده و کارگران در همین حین مشغول به تمیز کردن آن می‌شدند.
در سال ۱۹۴۶ در دیترویت آمریکا نسل جدیدی از کارواش‌های اتوماتیک به کار گرفته شد. در این کارواش از جلوبرنده اتوماتیک، آب‌پاش و برس های شستشوی مکانیکی که توسط کارگران به حرکت در می‌آمدند استفاده می‌شد.
سرانجام در سال ۱۹۵۱ اولین کارواش تمام اتوماتیک جهان در واشنگتن آمریکا افتتاح شد. در این کارواش همه مراحل شستشو اعم از آب‌پاشی، پاشیدن مواد شوینده، برس زدن و خشک کردن به‌صورت کاملاً اتوماتیک و بدون دخالت دست انجام می‌شد.
کارواش‌های اتوماتیک چگونه کار می‌کنند؟
به‌طورکلی کارواش‌های اتوماتیک به دو دسته دروازه‌ای و تونلی تقسیم می‌شوند.
کارواش اتوماتیک دروازه‌ای:
سازه اصلی این نوع کارواش بر روی یک ریل سوار است؛ به‌طوری‌که تمام برس‌ها، نازل‌های آب‌پاش، نازل‌های شوینده‌پاش و… بر روی این ریل و به دور خودروی مورد نظر می‌گردد. هزینه خرید این دستگاه به‌مراتب کمتر از نسخه‌های تونلی است اما سرعت شستشوی آن نیز بسیار پایین‌تر از نسخه‌های تونلی است. کارواش‌های دروازه‌ای در یک ساعت نهایتاً قادر به شستن ۱۵ خودرو هستند در صورتی که کارواش‌های تونلی در یک ساعت ۷ برابر این تعداد، خودرو می‌شویند. کیفیت شستشوی کارواش دروازه‌ای تفاوت خاصی با نسخه‌های تونلی ندارد.
کارواش اتوماتیک تونلی:
در کارواش تونلی برخلاف کارواش دروازه‌ای، تمامی اجزا به‌صورت مجزا و در یک خط مستقیم قرار گرفته‌اند. به‌طوری‌که خودرو توسط تسمه نقاله به حرکت درمی‌آید و در هر قسمت ربات‌ها فعالیت خاصی بر روی آن انجام می‌دهند. برای به حرکت در آوردن خودرو در کارواش تونلی هم می‌توان از یک جفت تسمه نقاله استفاده کرد که تمام چرخ‌های خودرو بر روی آن قرار بگیرد و هم می‌توان از یک تسمه نقاله استفاده کرد؛ در این حالت تنها چرخ‌های یک سمت خودرو بر روی آن تسمه قرار می‌گیرند و چرخ‌های سمت دیگر به‌واسطه حرکت چرخ‌های واقع بر روی تسمه نقاله، حرکت می‌کنند.
البته در نسخه‌های به‌روز و مدرن کارواش تونلی دیگر از تسمه نقاله تکی استفاده نمی‌شود زیرا ممکن است سیستم پیشگیری از تصادف خودرو با اسکن محیط اطراف، برس‌ها را مانع تشخیص دهد و ترمز اضطراری را درگیر کند. در این حالت خودرو از روی تسمه نقاله به پایین می‌افتد زیرا چرخ‌های یک سمت در حال حرکت و چرخ‌های سمت دیگر قفل هستند.
مرحله اول: خودرو به‌طور کامل بر روی تسمه نقاله قرار می‌گیرد.
مرحله دوم: آب گرم با فشار زیاد به‌عنوان مرحله‌ای پیش از شستشو، بر روی خودرو ریخته می‌شود تا کثیفی‌ها و لکه‌ها کمی از حالت خشکی و سفت بودن خود خارج شوند. (البته این مرحله در برخی از کارواش‌ها به خواست مشتری انجام می‌شود)
مرحله سوم: در این مرحله مواد شوینده بر روی خودرو ریخته می‌شود.
مرحله چهارم: برس‌های شوینده از جهات مختلف با بدنه خودرو تماس پیدا می‌کنند و اقدام به از بین بردن لکه‌ها می‌کنند.
مرحله پنجم: در مرحله بعد دوباره آب با فشار زیاد بر روی خودرو پاشیده می‌شود تا تمام آلودگی‌ها از روی خودرو پاک شود.
مرحله ششم: در مرحله آخر نیز هوای گرم با فشار زیاد به سمت خودرو پرتاب می‌شود تا بدنه زودتر خشک شود. در برخی از کارواش‌ها به خواست مشتری امکان واکس زدن خودرو نیز با برس‌ها بعد از عملیات خشک کردن وجود دارد.
همان‌طور که پیشتر گفته شد کارواش‌های اتوماتیک تونلی مدرن قادرند در یک ساعت حدود ۱۰۰ خودرو را مورد شستشو قرار دهند. البته کارواش‌های تونلی علاوه بر قیمت بسیار زیاد تجهیزاتشان، نیاز به یک فضای بزرگ برای قرار گرفتن تونل دارند و همین موضوع باعث می‌شود، تعداد و کاربرد کارواش‌های دروازه‌ای بیشتر باشد.
تفاوت کارواش‌های اتوماتیک ایران با کارواش‌های اتوماتیک به‌روز چیست؟
متأسفانه کارواش‌های دستی در کشورمان محبوبیت بیشتری دارند. البته این محبوبیت بی‌دلیل نیست؛ قیمت پایین و فروانی این نوع کارواش‌ها در سطح شهر باعث شده تا بسیاری از مالکان خودروهای لوکس هم، خودروی‌شان را به مراکز شستشوی دستی ببرند. تقریباً تمام مراکز شستشوی اتوماتیک ایران از نوع دروازه‌ای هستند. (حداقل من نگارنده چیزی از مراکز شستشوی تونلی در ایران نشنیدم) استفاده از این نوع کارواش اتوماتیک در ایران به‌صرفه‌تر است؛ زیرا کارواش تونلی به‌واسطه هزینه سنگین خرید و نصب تجهیزاتش نیاز به مشتری فراوان دارد که این امر در ایران پاسخگو نیست.
تقریباً ۶۰ الی ۸۰ درصد کارواش‌های دروازه‌ای موجود در کشور فرسوده و قدیمی‌اند. این مورد باعث شده تا کیفیت شستشوی آن‌ها نسبت به نسخه‌های جدید و بروز کاهش محسوسی داشته باشد. البته مراکز شستشویی هم در ایران وجود دارند که کارواش‌هایشان ازلحاظ کیفیت شستشو به‌راحتی با نسخه‌های به‌روز و مدرن رقابت کنند.
